Badania kliniczno-kontrolne - czemu służą?

Badania kliniczno-kontrolne - czemu służą?

Badania kliniczno-kontrolne były prowadzone już w XIX wieku, jednak metoda, która jest stosowana obecnie, znajduje zastosowanie od stosunkowo krótkiego czasu. Jej wprowadzenie dało jednak naukowcom zupełnie nowe możliwości, które znaczącą usprawniły prowadzone działania epidemiologiczne.

Historia obserwacyjnych badań kliniczno-kontrolnych

Pod pojęciem badań kliniczno-kontrolnych należy rozumieć rodzaj badań obserwacyjnych, których celem jest określenie związków przyczynowo-skutkowych, występujących pomiędzy ściśle określoną ekspozycją, a danym punktem, uważanym za końcowy.

Ekspozycja oznacza natomiast odsetek osób narażonych, u których wystąpiło dane zdarzenia, oraz tych, u których nie stwierdzono występowania określonego rezultatu. Badanie porównawcze pozwala na wskazanie czynnika, który stwarza ryzyko zachorowania.

Za naukowca, który pierwszy raz zastosował w praktyce ten rodzaj badań, należy uznać Johna Snowa – angielskiego lekarza, który w XIX wieku podjął się próby określenia przyczyn epidemii cholery, która wówczas szerzyła się w Londynie. Badania, które znamy obecnie, pierwszy raz zastosowali E. Schairer i E. Schoniger – naukowcy, którzy w 1943 roku określili zależność występującą między nałogiem tytoniowym a ryzykiem zachorowania na nowotwór płuc.

Możliwości zastosowania

Współczesna epidemiologia wykorzystuje badania obserwacyjne do wskazania na czynniki ryzyka lub do określenia przyczyn, warunkujących wystąpienie chorób / choroby. Podstawowym zastosowaniem jest określanie przyczyn występowania chorób o charakterze przewlekłym, jak choćby:

  • nowotworów,
  • chorób serca,
  • chorób układu krwionośnego,
  • zaburzeń metabolicznych.

Stosowanie badań obserwacyjnych jest też powszechnie praktykowane w przypadku dolegliwości rzadkich oraz w analizie sytuacji epidemiologicznych.

Zalety wynikające ze stosowania badań

Prowadzone wcześniej badania kohortowe wymagały nie tylko sporych nakładów czasowych, ale także finansowych. Badania w obecnej formie pozwoliły na wyeliminowanie tych niedogodności. Brak konieczności prowadzenia długotrwałej obserwacji osób uczestniczących znacząco obniża niezbędne nakłady finansowe i pozwala na szybkie uzyskanie zamierzonych rezultatów.

W tym miejscu nie można też nie wspomnieć o możliwości prowadzenia badań bardzo wielu czynników w tym samym czasie. Pozwala to na stwierdzenie występowania pomiędzy nimi wzajemnych wpływów, warto jednak zaznaczyć, że tego typu badania narażone są na błędy stronniczości w kwestii doboru grup kontrolnych, choć ryzyko nie jest zbyt duże.

Tagi